ဝီထိပိုင္းဘာသာဋီကာ ❆ ❆ ❆ ❆ ❆ ❆ ❆ ❆ ❆ ❆ ❆ စာမ်က္ႏွာ(၂၁၂-၂၁၆) ဌာနံ ဌိတိ,ဘဥၥနံ ဘေဂၤါ၊]ခဏဟူသည္အတိုဆံုးေသာအခ်ိန္ကာလတည္း၊စိတ္တစ္ခုတစ္ခု၏ျဖစ္ရာအခါကို ဥပါဒ္ခဏ,တည္ရာအခါကို ဌီခဏ,ပ်က္ရာအခါကို ဘင္ခဏဟုေခၚ၏၊ထိုခဏကေလး(၃)မ်ိဳးအေပါင္းကို စိတၱကၡဏတစ္ခ်က္ဟုေခၚ၏၊"ခဏႀကီးတစ္ခု"ဟုလည္းေခၚသည္၊[ဤဥပါဒ္ ဌီ ဘင္ႏွင့္ျပည့္စံုေသာစိတ္(ေစတသိက္မ်ား)သည္အျဖစ္အပ်က္အလြန္႔အလြန္လ်င္ျမန္ရကားလက္ျဖစ္တစ္ခ်က္တီးခန္႔အခ်ိန္၌ပင္ကုေဋတစ္သိန္း ေ႐ွ႕ေနာက္ဆက္၍ျဖစ္ပ်က္ႏိုင္ေၾကာင္းျဖင့္"ဧကစၦရကၡေဏ ဟိ ေကာဋိသတသဟႆသခ်ၤာ ဥပၸဇၨိတြာ နိ႐ုဇၥ် နၱိ"ဟု ခနၶသံယုတ္,ခနၶဝိဘဂၤ႒ကထာတို႔ဆိုသည္။ ႐ုပ္သက္။ ။ထိုစိတၱကၡဏ(၁၇)ခ်က္ခန္႔ကာလသည္႐ုပ္တရားတို႔၏အသက္႐ွည္ရာအခ်ိန္အခါပင္တည္း၊လူတို႔၏အသက္တမ္းကို(၁၀၀)တမ္း, (၇၅)ႏွစ္တမ္းဟုသတ္မွတ္သကဲ့သို႔႐ုပ္တို႔၏အသက္တမ္းလည္း စိတၱကၡဏတြက္ကိန္းျဖင့္သတ္မွတ္လ်ွင္(၁၇)ခ်က္ခန္႔ၾကာ႐ွည္သည္"ဟူလို၊႐ုပ္တရားတို႔မွာလည္းဥပါဒ္အခိုက္,ဌီအခိုက္,ဘင္အခိုက္ဟုအခိုက္အခါ(၃)မ်ိဳးပင္႐ွိ၏၊ထို႔ေၾကာင့္႐ုပ္တို႔၏တြက္ကိန္းအတိုင္းသာသတ္မွတ္ရလ်ွင္႐ုပ္တို႔၏သက္တမ္းသည္ဥပါဒ္ခဏ,ဌီခဏ,ဘင္ခဏဟု(၃)မ်ိဳးသာ႐ွိ၏၊ထိုတြင္႐ုပ္၏ဥပါဒ္ခဏႏွင့္ဘင္ခဏသည္စိတ္၏ဥပါဒ္ခဏ ဘင္ခဏႏွင့္ညီမ်ွ၏၊ဌီခဏကသာစိတ္၏ခဏငယ္ေပါင္း(၄၉)ခ်က္ခန္႔(စိတၱကၡဏႀကီး(၁၆)ခ်က္ႏွင့္ခဏငယ္တစ္ခ်က္ခန္႔)ၾကာသည္၊ဤကားအ႒ကထာႏွင့္တကြယခုကာလ အမ်ားယူအပ္ေသာဝါဒတည္း၊[စိတ္၏ဌီ ႐ွိသင့္/မ႐ွိသင့္ႏွင့္စပ္၍မွတ္ဖြယ္ကို႐ုပ္ပိုင္း၌ျပအံ့။] ႐ူပဓမၼာနမာယူ။ ။႐ူပဓမၼာနံအရ႐ုပ္(၂၈)ပါးလံုးကိုမယူရ၊ဝိညတ္ေဒြးႏွင့္လကၡဏ႐ုပ္(၄)ပါးကိုၾကဥ္ဖယ္ရမည္ဟုဖြင့္ၾက၏၊ခ်ဲ ့ဦးအံ့-ဝိညတ္ေဒြးသည္ "စိတၱာႏုပရိဝတၱိေနာ ဓမၼာ"ဟူေသာ မာတိကာပုဒ္အရတြင္ပါဝင္ေသာေၾကာင့္စိတ္ႏွင့္အတူတကြ ျဖစ္ရ ခ်ဳပ္ရ၏၊လကၡဏ႐ုပ္(၄)ပါးတြင္ ဥပစယႏွင့္သနၱတိသည္႐ုပ္၏ဥပါဒ္ခဏႏွင့္ညီမ်ွ၏၊ဇရတာသည္႐ုပ္၏ဌီခဏႏွင့္ညီမ်ွ၏၊အနိစၥတာသည္႐ုပ္၏ဘင္ခဏႏွင့္ညီမ်ွ၏၊ဤသို႔ဝိညတ္ေဒြးႏွင့္လကၡဏ႐ုပ္(၄)တို႔ သည္စိတၱကၡဏ(၁၇)ခ်က္အသက္မ႐ွည္ၾကရကား ဤ"႐ူပဓမၼာနံ"အရ၌ ၾကဥ္ဖယ္ရသည္။ မွတ္ခ်က္။ ။အာကာသဓာတ္,လဟုတာစသည္တို႔မွာပရမတၳသဘာဝအစစ္မဟုတ္ေသာ္လည္း ပရမတ္စစ္ျဖစ္ေသာ႐ုပ္ကလာပ္တို႔ထင္႐ွား႐ွိေနသမ်ွ၌သူတို႔လည္း႐ွိႏိုင္ၾကေသာေၾကာင့္(၁၇)ခ်က္အသက္႐ွိသကဲ့သို႔ပင္ ျဖစ္ၾကသည္၊ဆိုလိုရင္းကား-႐ုပ္ကလာပ္ႏွစ္ခုေပါင္းမိလ်ွင္ အာကာသဓာတ္ေပၚလာ၏၊ထို႐ုပ္ကလာပ္ႏွစ္ခု၏(၁၇)ခ်က္တိုင္ေအာင္တည္႐ွိသမ်ွကာလ၌အာကာသဓာတ္သည္တည္႐ွိ၏၊သို႔ျဖစ္၍"အာကာသဓာတ္သည္(၁၇)ခ်က္အသက္႐ွည္သကဲ့သို႔ပင္ျဖစ္၏"ဟူလို၊ လဟုတာစသည္တို႔လည္းဤနည္းပင္၊ထို႔ေၾကာင့္အာကာသဓာတ္ႏွင့္လဟုတာ စသည္တို႔ကား ႐ူပဓမၼာနံအရတြင္မၾကဥ္ရဟုဖြင့္ၾက၏၊သို႔ေသာ္ နိပၹနၷ႐ုပ္ အနိပၹနၷ႐ုပ္(၂) မ်ိဳးတြင္ အနိပၹနၷ႐ုပ္သည္ ပရမတၳအထည္ကိုယ္မရေသာပညတ္သေဘာသာျဖစ္၍တကယ္စင္စစ္ ဥပါဒ္ျခင္း တည္ျခင္း ပ်က္ျခင္းမ႐ွိေခ်၊သို႔အတြက္"႐ူပဓမၼာနံ"အရ အနိပၹနၷ႐ုပ္ အားလံုးကိုပင္ယူသင့္မည္မထင္။ ႐ုပ္အခ်ဳပ္ေႏွး၍ စိတ္အခ်ဳပ္ျမန္ပံု။ ။ "႐ုပ္ႏွင့္နာမ္တရားတုိ႔သည္အနိစၥ သခၤတခ်င္းတူပါလ်က္,အဘယ့္ ေၾကာင့္နာမ္တရားကအသက္တို ၍႐ုပ္တရားကအသက္႐ွည္ပါ သနည္း"ဟုေမး၊အေျဖကား-နာမ္ တရားတို႔တြင္စိတ္သည္ပဓာနျဖစ္ ၏၊ထိုပဓာနျဖစ္ေသာစိတ္သည္ အာရံုကိုရျခင္းသေဘာမ်ွသာတည္း၊ အာရံုကိုရသည္ႏွင့္တစ္ၿပိဳင္နက္ စိတ္ဟူေသာသဘာဝဓမၼသည္ခ်ဳပ္ ၏၊စိတ္ခ်ဳပ္လ်ွင္ေနာက္လိုက္ေစ တသိက္မ်ားလည္းခ်ဳပ္ရေတာ့သည္၊ သို႔အတြက္နာမ္တရားမ်ားသည္ အသက္တို၍႐ုပ္တရားတို႔တြင္ မဟာဘုတ္မ်ားသည္ပဓာနျဖစ္၏၊ ထိုမဟာဘုတ္တို႔သည္ေလးေဆး ေသာသေဘာ႐ွိရကားတြဲဖက္႐ုပ္ မ်ားလည္းမဟာဘုတ္ကဲ့သို႔အသက္ ႐ွည္ၾကေလသည္။[ခနၶဝိဘင္းအႏု ဋီကာ။ ] [ေဆာင္] နာမ္တြင္ခ်ဳပ္ခ်ာ,စိတ္တို႔မွာ ကား,ဆိုရာအာရံု,ရမိရံုမ်ွ,ရ ႐ွိကလ်ွင္,အျမန္ပင္ပ်က္, သို႔ျဖစ္ခ်က္ေၾကာင့္,တြဲဖက္ အမ်ား,နာမ္တရားတို႔,မျခား ဆက္သြယ္,အပ်က္လြယ္၏၊ ႐ုပ္ဝယ္ခ်ဳပ္ခ်ာ,ဘုတ္တို႔မွာ မူ,လြန္စြာေလးေဆး,အပ်က္ ေႏွးသျဖင့္,ယွက္ေထြး႐ုပ္ ေတြ,အသက္ေ႐ွသည္,ႁမြက္ ေလ အႏုဋီကာတည္း။ ❀ ❀ ❀ ❀ ❀ ❀ ❀ ❀ ❀ ❀ ❀ ဧကစိတၱကၡဏာတီတာနိ ဝါ ဗဟုစိတၱ ကၡဏာတီတာနိ ဝါ ဌိတိပၸတၱာေနဝ ပဥၥာရမဏာနိ ပဥၥဒြါေရ အာပါတမာ ဂစၦနၱိ ။ အာပါတမာဂစၦနၱိ။ ။အာပါတံ-ေ႐ွး႐ႈ က်ျခင္းသို႔(သဒၵါနက္)၊ဝါ-ထင္ျခင္းသို႔ (အဓိပၸါနက္)၊အာဂစၦနၱိ-ေရာက္ကုန္၏၊ "ေ႐ွး႐ႈက်ျခင္း"ဟူရာ၌"ေ႐ွ႕တည့့္တည့္ဝယ္က်ေရာက္လာသည္"ဟုမမွတ္လင့္၊ေ႐ွ႕မွာေနေန,မျမင္ကြယ္ရာ အေဝးမွာ ေနေန,ဆိုင္ရာဒြါရႏွင့္စပ္မိဟပ္မိ ဓာတ္ထိမႈကို"ေ႐ွး႐ႈက်ျခင္း" ဟုဆိုသည္၊ဤသို႔စပ္မိ ဟပ္မိမႈကိုေ႐ွးဆရာတို႔က"ေတာ္ေရာ္ျခင္း"ဟုအဓိပၸါယ္ေျပာၾက၏၊"ေဆြမ်ိဳးေတာ္သည္,ေဆြမ်ိဳးစပ္သည္"ဟူသကဲ့သို႔ "ေတာ္ေရာ္"ဟူေသာေ႐ွးစကားလည္း "စပ္ဟပ္ျခင္း"ဟူေသာစကားႏွင့့္အဓိပၸါယ္ညီမ်ွ၏၊ထိုကဲ့သို႔ေတာ္ေရာ္စပ္ဟပ္မိျခင္းသည္ပင္ဆိုင္ရာဒြါရ၌ထင္ေပၚလာျခင္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္"ထင္ျခင္း"ဟုလည္းဆိုၾက သည္။ ဝါဒနၱရ။ ။အခ်ိဳ႕ဆရာတို႔ကားမွန္ထဲ၌အရိပ္ထင္သကဲ့သို႔လည္းေကာင္း, ေရထဲ၌အရိပ္ထင္သကဲ့သို႔လည္းေကာင္း,တံဆိပ္ႏွိပ္သည့္အခါ တံဆိပ္ရာ ထင္သကဲ့သို႔လည္းေကာင္း ထိုထိုဒြါရ၌ ဆိုင္ရာအာရံုမ်ား၏အရိပ္နိမိတ္ထင္လာျခင္းကို"ထင္ျခင္း"ဟုဆိုလိုၾက၏၊ ထိုစကားကိုစဥ္းစားသင့္၏၊ပစၥဳပၸန္႐ူပါရံုသည္ စကၡဳဒြါရ၌လည္းေကာင္း, ဒိဗၺစကၡဳအဘိညဥ္ရသူ၏မေနာဒြါရ၌လည္းေကာင္းထင္လာ၏၊ ေက်ာက္ဂူအတြင္း၌တံခါးပိတ္၍ဒိဗၺစကၡဳအဘိညာဥ္ျဖင့္ၾကည့္႐ႈေသာအခါ နတ္ျပည္ ျဗဟၼာ့ျပည္က ႐ူပါရံုအမ်ားပင္ဆက္ကာဆက္ကာထင္လာ၏၊ထိုအထင္မ်ိဳးသည္မွန္ထဲမွာ အရိပ္ထင္သလို ဒိဗၺစကၡဳအဘိညာဥ္မွာအရိပ္ထင္ႏိုင္ပါအံ့ေလာ၊မ်က္လံုးအတြင္းစကၡဳပသာဒတို႔စုေဝးရာဌာန၌မွန္မွာအရိပ္ထင္သလို သူငယ္ရိပ္ထင္သည္ကားဟုတ္ပါ၏၊သို႔ေသာ္ထိုသူငယ္ရိပ္ထင္ျခင္းသည္ စကၡဳပသာဒ ၌႐ူပါရံုထင္ျခင္းမဟုတ္၊ထို႔ျပင္-ေသာတစေသာ ဒြါရမ်ားႏွင့္မေနာဒြါရ၌အာရံုထင္ပုံကိုဆင္ျခင္လိုက္ေသာအခါမွန္ထဲ၌အရိပ္ထင္လာပံုႏွင့္သာ၍ပင္ စခန္းေဝးေသး၏၊နိဗၺာန္ဟူေသာအမတဓာတ္တရားႏွင့္ဘာမ်ွမ႐ွိေသာ အဘာဝပညတ္မ်ားပင္ မေနာဒြါရ၌ထင္လာႏိုင္ၾက၏၊ထို႔ေၾကာင့္"မွန္ထဲ ေရထဲ အရိပ္ထင္သလို တံဆိပ္ရာထင္သလို,ထိုထိုဒြါရ၌ဆိုင္ရာ အာရံုမ်ားထင္လာသည္"ဟူေသာ ထုိဝါဒကိုစဥ္းစားၾကပါ။ စဥ္းစားၾကဖြယ္ အသြယ္သြယ္။ ။မွန္ထဲ ေရထဲ၌အရိပ္ထင္လာပံုကိုႏွစ္ၿမိဳ႕ၿပီး ျဖစ္ေသာထိုဆရာတို႔သည္ပင္"႐ူပါရံုစေသာအာရံုငါးပါးသည္ထင္ေလာက္ေသာအရပ္ေဒသ၌ေရာက္႐ွိၾကပါမူအိပ္ေပ်ာ္ေနခိုက္မွာျဖစ္ေစ,ေမ့ေလ်ာ့ေနခိုက္ မွာျဖစ္ေစ,တစ္ပါးေသာအာရံုကိုအာရံုျပဳေနခိုက္မွာျဖစ္ေစဆိုင္ရာဒြါရ၌အာရံုငါးမ်ိဳးလံုးအမ်ား အျပားတစ္ၿပိဳင္နက္ထင္လာႏိုင္သည္" ဟုယူၾကျပန္၏၊ဥပမာ-မွန္ႀကီးကိုေထာင္ထားရာဝယ္ မွန္၏ေ႐ွ႕ေမွာက္၌ေရာက္သမ်ွအရာဝတၳဳတို႔တစ္စုတစ္ေဝး ႀကီးထင္ႏိုင္သကဲ့သို႔တည္း-တဲ့၊ဤဝါဒႏွင့္စပ္၍အာပါတဂမန(၂)မ်ိဳးကို ထုတ္ျပပါအံ့။ အာပါတဂမနအသံုး(၂)မ်ိဳး။ ။အာပါ တဂမနအသံုးကိုက်မ္းဂန္တို႔၌(၂)မ်ိဳးေတြ႔ရ၏၊အခ်ိဳ႕အရာဝယ္ထုိထိုဒြါရ၌ထင္ျခင္းသို႔ကားမေရာက္,ထင္ေလာက္ရာအနီးဥပစာသို႔က်ေရာက္လ်ွင္ပင္"အာပါတဂမန"ဟုဆို၏၊ ပံုစံကား-"တသၼိ ံပန အာပါတမာဂစၦေနၱ ပိ အာေလာကသနၷိႆ ေယ အသတိ ႏုပၸဇၨတိ"......အ႒သာလိနီ (ကာမာဝစရဝိပါကပဒ အဖြင့္)၊ တသၼိ ံ- ထို႐ူပါရံုသည္၊အာပါတံ-သို႔၊အာဂစၦေနၱပိ-ေရာက္ေနေသာ္လည္း၊အာေလာက သနၷိႆေယ-အေရာင္အလင္းဟူေသာမွီရာသည္၊အသတိ-မ႐ွိေသာ္၊ႏုပၸဇၨတိ-စကၡဳဝိညာဥ္မျဖစ္ႏိုင္၊ဤပါဌ္၌ အေရာင္အလင္းမ႐ွိေသာေမွာင္ႀကီးထဲမွာပင္အနီးအပါး၌ေရာက္ေနေသာ႐ူပါရံုကို"အာပါတမာဂစၦေနၱ"ဟုသံုး ႏႈန္းထား၏၊ထိုအာရံုသည္အနီးအပါး၌ေရာက္ေနပါေသာ္လည္းအေရာင္အလင္းမ႐ွိသည့္အတြက္ စကၡဳပသာဒ၌မထင္လာႏိုင္၊ထို႔ေၾကာင့္ဤအရာမ်ိဳးဝယ္"အာပါတံ-ေ႐ွး႐ႈက်ျခင္းသို႔"ဟုသဒၵါ နက္ကိုသာအသံုးျပဳ၍"ထင္ျခင္းသို႔"ဟူ ေသာအဓိပၸါယ္နက္ကိုအသံုးမျပဳသင့္၊ဤစကားစဥ္အရပကတိႏိုးၾကားေနဆဲမွာပင္အာေလာကမ႐ွိသည့့္အတြက္ ႐ူပါရံု မထင္ႏိုင္ေၾကာင္းမွာသိသာၿပီးျဖစ္ေသာေၾကာင့္"အိပ္ေပ်ာ္ခိုက္ စသည္၌ အာရံုငါးမ်ိဳးလံုးပင္တစ္ၿပိဳင္နက္ထင္လာႏိုင္သည္"ဟူေသာဝါဒကိုလက္ခံစဥ္းစားဖြယ္မလိုေတာ့ၿပီ။ အခ်ိဳ႕အရာ၌ကားအနီးဥပစာသို႔ေရာက္ရံုမ်ွမက,ထိုထိုဝီထိစိတ္တို႔၏အာရံုျဖစ္ေလာက္ေအာင္,သို႔မဟုတ္ ဘဝင္ကိုေသာ္လည္းလႈပ္ေစႏိုင္ေအာင္ ထိုထိုဒြါရ၌ထိခိုက္ထင္လာမႈကို"အာပါတဂမန"ဟုသံုးစြဲ၏၊ပံုစံကား-ဧေကကမာရမဏံ ဒြီသု ဒြီသု ဒြါေရသု အာပါတမာဂစၦတိ၊-အ႒သာလိနီ၊အာပါတမာဂစၦတိ-မနသာ ပဥၥဝိညာေဏဟိ စ ဂေဟတဗၺဘာဝူပဂမေနန၊-မူလဋီကာ၊ ဂေဟတဗၺဘာဝူပဂမေနန,န အာပါတဂမနမေတၱန၊-မဓု။ ေကာက္ခ်က္။ ။ဤအ႒ကထာဋီကာ တို႔တြင္"အာပါတမာဂစၦတိ"ဟူေသာအ႒ကထာ၌"အာပါတ"အရအနီးဥပစာသို႔ေရာက္ရံုမ်ွကိုယူမည္စိုးေသာေၾကာင့္"မနသာ၊ေပ၊ဂမေနန"ဟုဋီကာ ဖြင့္ပံုကိုေထာက္လ်ွင္ဤအရာ၌မေနာဝိညာဏ္ ပဥၥဝိညာဏ္တို႔ယူထိုက္ (အာရံုျပဳထိုက္)ေလာက္ေအာင္ထင္လာမႈကို"အာပါတဂမန"ဟုယူေစလိုေၾကာင္းသိသာ၏၊"အာပါတံ-ေ႐ွး႐ႈက်ျခင္းသို႔၊ဝါ-ထင္ျခင္းသို႔"ဟု လည္းအနက္ႏွစ္မ်ိဳးရႏိုင္၏၊ဤသို႔လ်ွင္က်မ္းဂန္တို႔၌ အာပါတဂမန သံုးစြဲပံုႏွစ္မ်ိဳး႐ွိ၏၊ထိုတြင္ဤသျဂၤ ိဳဟ္ က်မ္းက အာပါတဂမနသည္ယခုေနာက္ဖြင့္ျပအပ္ေသာ အာပါတဂမနမ်ိဳးတည္း။ အဗာဓံ။ ။အာပါတမာဂစၦနၱိ၌"အဗာဓ, အာဗာဓ,အာပါထ,အာပါတ"ဟုအမ်ိဳးမ်ိဳးေရးသားရြတ္ဖတ္ၾက၏၊ထိုတြင္"အဗာဓံ တု နိရဂၢလံ"-(၇၁၇)အဘိဓာန္၌"အဗာဓံ နိရဂၢလံ-ထင္ျခင္း"ဟူေသာနိႆယကိုအားကိုး၍"အဗာဓ မာဂစၦနၱိ"ဟုအခ်ိဳ႕ရြတ္ဆိုၾက၏၊"နတၳိ ဗာေဓာ နိေသေဓာ ယႆ"ဟု ဝစနတၳျပဳ၍"အဗာဓံ-အတားအဆီးမ႐ွိ"(ဟာလာဟင္းလင္းပြင့္ေနသည္ဟူေသာအဓိပၸါယ္)အနက္မ်ိဳးကိုအသံုးျပဳမွက်နမွန္ကန္မည္၊ထို႔ေၾကာင့္တံခါးရြက္စေသာအပိတ္အကာမ႐ွိရာ၌အသံုးျပဳေသာ"အဗာဓံ" ပါဌ္သည္ဤေနရာ၌မသင့္။ အာဗာဓံ။ ။"အာဗာဓံ"ဟုရြတ္ဆိုသူတို႔က"အာဗာဓံ-ထိခိုက္ျခင္းသို႔" ဟုအနက္သံုးၾက၏၊သဒၵါႏွင့္ အနက္ကားတန္ပါ၏၊သို႔ေသာ္"ထိခိုက္"ဟူေသာစကားမွာ သပၸဋိဃ႐ုပ္ျဖစ္ေသာ ပဥၥဝတၳဳ ပဥၥာရံုတို႔အတြက္ အဓိပၸါယ္မပ်က္ေသာ္လည္း"မေနာဒြါေရ အာပါတမာဂစၦတိ"ဟုလာေသာ မေနာဒြါရအတြက္ကားလားလားမွမသင့္ေတာ့ေခ်၊ ဘာ့ေၾကာင့္နည္း...ဘာမ်ွမ႐ွိေသာ အဘာဝပညတ္ႏွင့္ အမတဓာတ္တရား တို႔ထင္ရာ မေနာဒြါရ၌ထိုကဲ့သို႔ထိဖြယ္မ႐ွိေသာေၾကာင့္တည္း၊ထို႔ေၾကာင့္ ပဥၥဒြါရ မေနာဒြါရႏွစ္ဌာန၌ပင္"အာပါတမာဂစၦတိ"ဟုပါဠိတူ,အသြားတူျဖစ္ေနေသာက်မ္းဂန္မ်ားအလို"အာဗာဓ"ဟုလည္းမရြတ္ဆိုသင့္။ အာပါထံ။ ။"အာပါထံ"ဟုရြတ္ဆိုသူတို႔က"အာပါထံ-ေ႐ွး႐ႈလမ္းသို႔" ဟုလည္းေကာင္း,"ပထ-ခ်ာေတ(ထင္ျခင္း၌ျဖစ္၏)"ဟူေသာ ဓာတ္က်မ္းကိုအမွီျပဳ၍"အာပါထံ-ထင္ျခင္းသို႔"ဟု လည္းေကာင္းအနက္သံုးၾက၏၊ထိုတြင္ "လမ္း"ဟူေသာအနက္ကို ပထပုဒ္ကသာေဟာ၍,ပါထပုဒ္က မေဟာေသာ ေၾကာင့္လည္းေကာင္း,အကယ္၍ေဟာေစကာမူေ႐ွး႐ႈလမ္း(အနီးဥပစာ)သို႔ေရာက္ရံုမ်ွျဖင့္ ထိုထိုဒြါရ၌မထင္ႏိုင္ေသးေသာေၾကာင့္လည္းေကာင္း အာပါထပါဌ္ကိုလည္းမသင့္ဟုမွတ္ပါ။ အာပါတံ။ ။"ထေပတြာ ႐ူပါဒီနံ အဘိနိပါတမတၱံ"ဟူေသာ ဉာဏဝိဘဂၤ႒ကထာ-"အာပါတမာဂေတတိ ေယာဂ်ေဒသာဝ ဌိေတ"ဟူေသာ ခနၶနိေဒၵသမဟာဋီကာႏွင့့္"အညမညပတနံ အညမညႆ ေယာဂ်ေဒသအဝ႒ာနံ"ဟူေသာ တိကမာတိကာအဖြင့္ အႏုဋီကာတို႔ကိုေထာက္၍"အာပါတံ"ပါဌ္သာအသင့္ဟု မွတ္ရာ၏၊ထိုစကားမွန္၏-အ႒ကထာ ၌ အာပါတဝယ္ အာ၏ကိုယ္စား အဘိပုဒ္,ပါတ၏ကိုယ္စား နိပါတပုဒ္ျဖင့္ျပထား၏၊"အညမညပတနံ"ဝယ္ယံုမွားဖြယ္မ႐ွိေသာ ပတဓာတ္ကို"ေယာဂ်ေဒသာဝ႒ိေတ"ဟု မဟာဋီကာ၌တစ္ထပ္တည္းဖြင့္ျပ သည္။ ပဥၥာရံုႏွင့္ ပဥၥပသာဒ။ ။႐ုပ္ကလာပ္တစ္ခုခုသည္ေျပာျပ၍မျဖစ္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ေသးငယ္၏၊ပကတိမ်က္စိျဖင့့္ၾကည့္ခ်င္တိုင္းၾကည့္၍မျမင္ရ(အလြန္ေကာင္းေသာမွန္ဘီလူးျဖင့္သာျမင္ရေသာ)ပိုးေကာင္ကေလးမ်ား႐ွိေသး၏၊ ထိုပိုးေကာင္ကေလးမ်ား၌ ကမၼဇ စိတၱဇ ဥတုဇ အာဟာရဇဟု ႐ုပ္ကလာပ္အစုအေဝးႀကီးေတြမေရမတြက္ႏိုင္ေအာင္မ်ား၏၊သို႔ပါလ်က္လည္းပကတိမ်က္စိျဖင့့္မျမင္ႏိုင္၊ထို႔ေၾကာင့္႐ူပါရံုသည္စကၡဳပသာဒသို ့ထင္လာရာ၌႐ူပါရံုတစ္ခုတည္းမထင္ႏိုင္၊သိဝိကုဗၺဟနနည္းအားျဖင့္႐ူပါရံုအမ်ားေပါင္းစုမိမွထင္လာႏုိင္သည္၊"ထမ္းစင္ကိုထမ္းရာ၌လူ တစ္ေယာက္တည္းမထမ္းႏိုင္,