ဝီထိပိုင္းဘာသာဋီကာ ❆ ❆ ❆ ❆ ❆ ❆ ❆ ❆ ❆ ❆ စာမ်က္ႏွာ (၂၇၃-၂၇၇) ဝိဘတ္တူျမဲျဖစ္၏၊ဤ၌ ဖလံက ပဌမာ,နိ႐ုေဒၶက သတၱမီျဖစ္ေသာေၾကာင့္သဒၵါေနပံုမွာ အဆင္မေျပသကဲ့ သို႔ျဖစ္၏၊ထို႔ေၾကာင့္ ဖလံ၌ ဝိဘတၱိဝိပလႅာသ(သတၱမီက ပဌမာ ျပန္ေနသည္)ဟုၾကံပါ၊တစ္နည္း-ပဌမာဝိဘတ္ကို လကၡဏအနက္၌သက္သည္ဟုၾကံပါ။ သဗၺထာပိ သမာပတၱိဝီထိယံ ၊ေပ၊ ဗဟူနိပိ လဗၻနၱိ။ ။သမာပဇၨိတဗၺာ- ေကာင္းစြာေရာက္ထိုက္(ဝင္စားထိုက္)၏၊ေကာင္းစြာေရာက္ထိုက္ေသာစ်ာန္ေဇာအစဥ္ကို စ်ာနသမာပတၱိ ဝီထိ,ဖိုလ္ေဇာအစဥ္ကို ဖလသမာပတၱိ ဝီထိဟုေခၚ၏၊ထိုသမာပတၱိဝီထိမ်ား၌ "စ်ာန္ေဇာအစဥ္ ဖိုလ္ေဇာအစဥ္မည္မ်ွ ျဖစ္ရမည္"ဟုမွတ္သား၍မျဖစ္ႏိုင္၊စ်ာန္ေဇာ ဖိုုလ္ေဇာတို ့မ်ားစြာပင္ျဖစ္ခြင့္ ႐ွိသည္၊ဗဟုနိပိ၌ ပိသဒၵါျဖင့္အနည္း ငယ္ကိုဆည္း၏၊ထို႔ေၾကာင့္ဝင္စားမႈ၌ အေလ့အလာ မရေသးခင္(၂)ႀကိမ္(၃) ႀကိမ္ခန္႔လည္းျဖစ္၏၊အေလ့အလာမ်ားသည့္အခါ ေန႔ေရာ ညဥ့္ပါစ်ာန္ေဇာ ဖိုလ္ေဇာမ်ားဆက္ကာ ဆက္ကာကုေဋကုဋာမေရသာေအာင္ျဖစ္ႏိုင္သည္ဟုမွတ္ပါ၊[ဣတိ ကတြာ၌ ကတြာဝယ္ တြာပစၥည္းကို ဟိတ္အနက္၌သက္ေစ၍ ဣတိ တသၼာႏွင့္အနက္တူ "ဣတိ ကတြာ-ဤအေၾကာင္းေၾကာင့္" ဟုအနက္ဆို႐ိုးျပဳၾကသည္။ ] ❀ ❀ ❀ ❀ ❀ ❀ ❀ ❀ ❀ ❀ ❀ ❀ ❀ ❀ ပုဂၢလေဘဒႏွင့္စိတ္ရ ✔ ✔ ✔ ✔ ✔ ✔ ✔ ဒုေဟတုကာနမေဟတုကာနဥၥ ပေနတၳ ႀကိယဇဝနာနိ ေစဝ အပၸနာ ဧဝနာနိ စ န လဗၻနၱိ၊ တထာ ဉာဏသမၸယုတၱဝိပါကာ နိ စ သုဂတိယံ၊ဒုဂၢတိယံ ပန ဉာဏဝိပၸယုတၱာနိ စ မဟာဝိပါကာနိ န လဗၻနၱိ။ အမွာ။ ။မည္သည့္ပုဂၢိဳလ္သနၱာန္၌ မည္သည့္စိတ္မ်ားရထိုက္သည္ဟုပုဂၢိဳလ္တစ္က်ိပ္ႏွစ္ေယာက္ျဖင့္ခြဲျခား၍ ရထိုက္ေသာစိတ္မ်ားကိုျပလိုေသာအခန္းပင္ျဖစ္၏၊သို႔ေသာ္ မရထိုက္ေသာစိတ္မ်ားကိုေ႐ွးဦးစြာ ပယ္ႏႈတ္လိုက္လ်ွင္ ရထိုက္ေသာစိတ္မ်ားကိုအလြယ္တကူ သိႏိုင္သည္သာမက,မရထိုက္ေသာ စိတ္မ်ားလည္း ထင္႐ွားသည့္အတြက္ မရထိုက္ေသာစိတ္မ်ားကိုသာေဖာ္ထုတ္ျပသြားလိမ့္မည္။ ဒုေဟတုကာနမေဟတုကာနဥၥ။ ။ ေဒြ ေဟတူေယသံတိ ဒုေဟတုကာ၊ ပဋိသေနၶတုန္းက အေလာဘ အေဒါသ ဟူေသာ ယွဥ္ဖက္ဟိတ္ႏွစ္ပါးသာ႐ွိေသာ မဟာဝိပါက္ဉာဏဝိပၸယုတ္စိတ္ျဖင့္ ပဋိသေနၶေနခဲ့သူကို"ဒြိဟိတ္ (ဒုဟိတ္) ပုဂၢိဳလ္"ဟုေခၚ၏၊နတၳိ ေဟတူေယသံတိ အေဟတုကာ၊ယွဥ္ဖက္ဟိတ္ မ႐ွိေသာ အဟိတ္ဝိပါက္စိတ္ျဖင့္ ပဋိသေနၶေနခဲ့သူကို"အဟိတ္ပုဂၢဳိလ္"ဟုေခၚ၏၊ထိုအဟိတ္တြင္လည္း အပါယ္ဒုဂၢတိ(၄)ဘံု၌ အဟိတ္အကုသလဝိပါက္ ဥေပကၡာသနၱီရဏ စိတ္ျဖင့္ ပဋိသေနၶေနသူကို"ဒုဂၢတိအဟိတ္ပုဂၢိဳလ္" ကာမသုဂတိဘံု၌ အဟိတ္ကုသလဝိပါက္ ဥေပကၡာသနၱီရဏစိတ္ျဖင့္ ပဋိသေနၶေနသူကို"သုဂတိအဟိတ္ ပုဂၢိဳလ္"ဟုေခၚသည္။ ႀကိယဇဝနာနိ ေစဝ အပၸနာဇဝနာနိ စ န လဗၻနၱိ။ ။ ႀကိယာေဇာသည္ ရဟႏၱာ မ်ားသနၱာန္သာျဖစ္၏၊အပၸနာေဇာကားစ်ာန္ မဂ္ဖိုလ္ေဇာမ်ား တည္း၊ထိုဒြိဟိတ္ႏွင့္အဟိတ္ပုဂၢိဳလ္မ်ား သည္ ထိုဘဝ၌ စ်ာန္မဂ္ဖိုလ္ရဖို႔အတြက္ ေမ်ွာ္လင့္ဖြယ္မ႐ွိေခ်။ ဘာ့ေၾကာင့္နည္း,...ညံ့ဖ်င္းေသာ ပဋိသေနၶ ဝိပါက္ကတားျမစ္ေသာေၾကာင့္တည္း၊ ဤစကားႏွင့္စပ္၍"ကမၼ,ေကႅ,ဝိပါက ႏွင့္ အရိယဥပဝါ,အာဏာဝီတိကၠမံ,ဤ ငါးတန္,မွတ္ရန္အနၱရာယ္မ်ား"အရ အနၱရာယ္(၅)ပါးကိုမွတ္သားထိုက္၏။ ကမၼနၱရာယ္။ ။မာတုဃာတက စေသာ ပဥၥာနနၱရိယကံႏွင့္ဘိကၡဳနီမ၌ မိစၦာစာရက်ဴးလြန္မႈ အကုသိုလ္ကံ သည္ ကမၼနၱရာယ္မည္၏၊ပဥၥာနနၱရိယကံထိုက္သူမွာ စ်ာန္ မဂ္ ဖုိလ္သာမက,ေနာက္ဘဝ၌ သုဂတိကိုပင္ရခြင့္မ႐ွိ၊ဘိကၡဳနီမ၌ မိစၦာစာရျပဳသူကား စ်ာန္ မဂ္ ဖိုလ္သာမရသည္၊ေကာင္းမြန္စြာေနထိုင္လ်ွင္ သုဂတိဘဝကိုကားရႏိုင္ေသး၏။ ကိေလသနၱရာယ္။ ။ကိေလသာ (၁၀)ပါးတြင္ပါဝင္ေသာ နိယတမိစၦာဒိ႒ိ သည္ ကိေလသနၱရာယ္မည္၏၊ဤနိယတမိစၦာဒိ႒ိအယူ႐ွိသူမ်ားလည္းတ တမလြန္ဘဝ၌ သုဂတိဘဝကိုမ်ွ ရခြင့္မ ႐ွိ၊ဥဘေတာဗ်ည္း ပ႑ဳက္မ်ားလည္း လြန္ကဲေသာကိေလသာ႐ွိၾကသည့္အ့တြက္ ဝိပါကနၱရာယ္၌မသြင္းဘဲ ဤကိ ေလသနၱရာယ္၌ ဝိသုဒၶိမဂ္ သြင္းသည္။ [ပဥၥာနနၱရိယႏွင့္ နိယတမိစၦာဒိ႒ိတို႔အေၾကာင္းကိုဝီထိမုတ္ပိုင္း ကမၼစတုကၠမွာ ႐ႈပါ။ ] ဝိပါကနၱရာယ္။ ။အဟိတ္ ဒြိဟိတ္ပဋိသေနၶဝိပါက္စိတ္သည္ ဝိပါကနၱရာယ္မည္၏၊ည့ံဖ်င္းေသာမ်ိဳးေစ့ေၾကာင့္ မေအာင္မျမင္ ေပါက္ခဲ့ရေသာသစ္ပင္သည္မည္မ်ွေလာက္ပင္ ေရစင္သြန္းေလာင္းအပ္ေသာ္လည္းႀကီး က်ယ္ျမင့္မားဖြံ ့ထြားဖို႔ရာေမ်ွာ္လင့္ဖြယ္ မ႐ွိရေတာ့သကဲ့သို႔,ထို႔အတူ ည့ံဖ်င္းေသာ ကံေၾကာင့္ အဟိတ္ ဒြိဟိတ္ ပဋိသေနၶေနခဲ့ရသူမွာမ်ိဳးေစ့ျဖစ္ေသာ ပဋိသေနၶ ဝိပါက္ကိုကမေအာင္ျမင္ေသာေၾကာင့္ ထိုဘဝ၌ စ်ာန္ မဂ္ ဖိုလ္တရားျဖင့္စည္ကားဖို႔မ႐ွိေတာ့၊ေကာင္းမြန္စြာက်င့္ပါမူ တမလြန္၌ သုဂတိဘဝကိုကား ရႏုိင္ပါေသး၏။ အရိယူပဝါဒနၱရာယ္။ ။အရိယာ ပုဂၢိဳလ္မွန္းသိသည္ျဖစ္ေစ,မသိသည္ျဖစ္ေစ ယုတ္မာေသာ စိတ္ထားျဖင့္ အရိယာပုဂၢိဳလ္ကိုစြပ္စြဲကဲ့ရဲ႕ျခင္းသည္ အရိယူပဝါဒနၱရာယ္မည္၏၊နတ္ရြာ နိဗၺာန္ မဂ္ ဖိုလ္ စ်ာန္၏အနၱရာယ္ျဖစ္၏၊ထိုပုဂၢိဳလ္မ႐ွိလ်ွင္သင့္ေလ်ာ္ေသာ လူႀကီးသူမ သံဃာမ်ားသို႔သြား၍ အက်ိဳးအေၾကာင္းေျပာျပေတာင္းပန္လ်ွင္(အယုတ္သျဖင့္ထိုပုဂၢိဳလ္၏ သခၤ် ိဳင္းသို႔သြား၍ေတာင္းပန္လ်ွင္) အနၱရာယ္ေျပေပ်ာက္ႏိုင္၏၊ေကာင္းမြန္ စြာက်င့္ၾကံေနထိုင္သူမ်ားကိုလည္း မျပစ္မွားမိေစရ,အရိယူပဝါဒကံတမ်ွ အျပစ္ႀကီးေလးလွ၏။ အာဏာဝီတိကၠမနၱရာယ္။ ။"သဥၥိစၥ အာပနၷာ အာပတၱိေယာ အာဏာဝီတိကၠ မနၱရာေယာ နာမ"ဟူေသာ အရိ႒သိကၡာ ပဒ႒ကထာႏွင့္အညီ,လြန္က်ဴးလိုေသာ ေစတနာျဖင့္ သင့္ေရာက္အပ္ေသာအာပတ္သည္အာဏာဝီတိကၠမႏၱ ရာယ္မည္၏၊"ဘုရား႐ွင္၏ အာဏာေတာ္ကို က်ဴးေက်ာ္ေစာ္ကားျခင္း"ဟူလို၊ပါရာဇိကအျပစ္သင့္လ်ွင္ လူမထြက္သမ်ွ,သံဃဒိေသသ္အျပစ္သင့္လ်ွင္ ပရိဝါသ္ မာနတ္ မေဆာက္တည္သမ်ွ,ႂကြင္းေသာအာပတ္အျပစ္သင့္လ်ွင္ ေဒသနာမၾကားသမ်ွ(တစ္ပါးေသာရဟန္းအား အျပစ္သင့္မိေၾကာင္းကို မေျပာျပသမ်ွ)ထိုအနၱရာယ္မွမကင္း လြတ္၊ထိုအနၱရာယ္မကင္းက သုဂတိဘဝႏွင့္ စ်ာန္မဂ္ဖိုလ္ကိုရဖို႔ရာအခြင့္မ႐ွိေတာ့ေခ်၊ဤဘဝမွ စုေတလ်ွင္အပါယ္ေလးပါးသို႔သာသြား ၾကရလိမ့္မည္၊ဤအခ်က္အလက္ကိုစဥ္းစားမိၾကသျဖင့္ စာေပကြၽမ္း က်င္ေသာပုဂၢိဳလ္အမ်ားပင္ မိမိတို႔စိတ္ ကိုမႏိုင္၍ လူ႔ေဘာင္မွာေနထိုင္ၾကေလၿပီ။ အာဏာဝီတိကၠမ မျဖစ္။ ။သို႔ေသာ္ ပုထုဇဥ္အလိုက္ စိတ္ကိုမထိန္းႏိုင္၍အျပစ္သင့္ၿပီးေနာက္ဆိုင္ရာဝိနည္းလမ္းေၾကာင္းျဖင့္ကုစားပါလ်ွင္ ထုိအျပစ္မ်ားကင္းစင္ေစႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ထိုအာဏာဝီတိကၠမအမႈကို မျပဳမိေအာင္လည္းေစာင့္စည္း၍,မေတာ္တဆျပဳမိျပန္လ်ွင္လည္းဆိုင္ရာ ဝိနည္းကံအရကုစား၍သဒၶါတရားျဖင့္ ေနထိုင္သူမွာထိုအနၱရာယ္မွကင္း႐ွင္း ႏိုင္ပါ၏၊နတ္ရြာ နိဗၺာန္ မဂ္ ဖိုလ္ စ်ာန္ကို မတားျမစ္ပါ၊ထို႔ေၾကာင့္သူေတာ္ေကာင္းစိတ္႐ွိပါလ်ွင္သာသနာေတာ္၌ေပ်ာ္ေပ်ာ္ႀကီးေနထိုက္ပါသည္။ ရေသ့ဘဝ လူ႔ဘဝ။ ။တခ်ိဳ႕ပုဂၢိဳလ္မ်ားကယခုကာလ၌အာပတ္မသင့္ေအာင္ေနထိုင္ျခင္းငွါ ခဲယဥ္းလွသျဖင့္ ရေသ့ဘဝႏွင့္တရားအားထုတ္လိုၾက၏၊တရားအားထုတ္လို႔မရႏိုင္တဲ့ အာပတ္သည္ တကယ္က်ဴးလြန္လို၍ သင့္တဲ့အာပတ္မ်ိဳးျဖစ္၏၊မေတာ္တဆ သင့္တဲ့အာပတ္မွာ တရား၏အေႏွာက္အယွက္မျဖစ္၊သံဃေဘဒကကၡနၶကပါဠိေတာ္ အ႐ွင္ေဒဝဒတ္ ၏ေနာက္လိုက္ရဟန္းတို႔ မဂ္ဖိုလ္မရခင္ ထုလႅစၥယအာပတ္ သင့္ေနပံုကို ေထာက္ပါ၊တကယ္က်ဴးလြန္လိုတဲ့ေစတနာ႐ွိေနေသးလ်ွင္ရေသ့ဘဝမွာ လည္းတရားမရႏိုင္ပါ၊တရားမရလ်ွင္႐ွိ ပါေစေတာ့,အာပတ္ႏွင့္ေသလ်ွင္အပါယ္သို႔သြားရမည္ျဖစ္၍ရေသ့ဘဝ ျဖင့္ေနလိုသည္ဟု႐ိုးမယ္ဖြဲ ့အံ့၊စိတ္ေနစင္ၾကယ္ပါလ်ွင္မေတာ္တဆ မသိလိုက္ဘာသာသင့္ေနေသာအာပတ္ ကအပါယ္မခ်ႏိုင္ပါ၊စိတ္ေနမစင္ၾကယ္ ပါမူ ရေသ့ဘဝ လူ႔ဘဝမွာေကာ သက္သာမည္တဲ့ေလာ။ စိတ္စင္ၾကယ္ျခင္းသာ ပဓာန။ ။ဘုရား ႐ွင္လက္ထက္ေတာ္တုန္းကအမ်ိဳးေကာင္းသားကေလးတစ္ေယာက္သာသနာ့ေဘာင္ဝင္ေရာက္လာရာ ဆရာဥပဇၥ် ာယ္မ်ားက"သည္လိုမေနေကာင္းဘူး,သည္လိုမစားေကာင္းဘူး" စသည္ျဖင့္ဝိနည္းလမ္းအရအမ်ိဳးမ်ိဳး ဆံုးမၾကေသာေၾကာင့္ မလႈပ္သာ မလွည့္သာႏွင့္လြန္စြာၾကပ္တည္းက်ဥ္း ေျမာင္းလ်က္ အေနအထိုင္ခက္သည့့္အတြက္လူထြက္လိုေသာ ဆနၵ႐ွိ ေၾကာင္းကိုဘုရား႐ွင္သိေတာ္မူ၍"စိတ္ တစ္မ်ိဳးတည္းကိုသာစင္ၾကယ္ေအာင္ေစာင့္စည္းေလ"ဟု မိန္႔ေတာ္မူ၏၊ဘုရား႐ွင္၏အမိန္႔ေတာ္အရ စိတ္ကိုေစာင့္စည္းလိုက္ေသာအခါမ်ားစြာေသာ အာပတ္ေတြအလိုလိုေစာင့္စည္းၿပီးျဖစ္ သည္ကိုသိရ၍ၾကည္လင္ရႊင္ပ်လ်က္ တရားထူးကိုရေလသည္၊ထို႔ေၾကာင့္မိမိ စိတ္ကစင္ၾကယ္ေနပါလ်ွင္ သာသနာေတာ္မွာ အေနအထိုင္မၾကပ္လွေသာေၾကာင့္ ေလးအသေခၤ် ႏွင့္ကမၻာတစ္သိန္း ပါရမီျဖည့္ေတာ္မူၿပီးမွ တည္ေထာင္ေတာ္မူအပ္ေသာသာသနာေတာ္ႏွင့္ေတြ႔ ၾကံဳရတဲ့အခါ ေတြ႔ၾကံဳရက်ိဳးနပ္ေအာင္ သဒၶါတရားျဖင့္ ႀကိဳးစားေစာင့္စည္းလ်ွင္ အာဏာဝီတိကၠမနၱရာယ္ေဘးမွကင္းေဝးလြတ္ေျမာက္၍ သုဂတိ ဘဝႏွင့္စ်ာန္ မဂ္ ဖိုလ္မ်ားကိုေပါက္ေရာက္ႏိုင္ပါသည္။ တထာ ဉာဏသမၸယုတၱဝိပါကာနိ စ သုဂတိယံ။ ။ျပအပ္ခဲ့ၿပီးေသာပုဂၢိဳလ္ သံုးေယာက္တို႔တြင္ သုဂတိဘံု၌ သုဂတိအဟိတ္ႏွင့္ ဒြိဟိတ္ ႏွစ္ေယာက္သာျဖစ္ခြင့္႐ွိသည္၊ထိုပုဂၢိဳလ္ႏွစ္ေယာက္၏သနၱာန္၌ ဉာဏသမၸယုတ္မဟာဝိပါက္စိတ္(၄)ပါး လည္းမရထိုက္၊ဘာ့ေၾကာင့္နည္း-မူလရင္း ပဋိသေနၶ ကည့ံဖ်င္းထိုင္းမႈိင္း ေသာေၾကာင့္တည္း၊ထို႔ေၾကာင့္ ပရမတၳ ဝိနိစၦယက်မ္း၌"ဉာဏပါကာ န ဝတၱနၱိ, ဇဍတၱာ မူလသနၶိယာ"ဟုမိန္႔ၿပီ၊ မူလသနၶိယာ-မူလရင္း ပဋိသေနၶ၏၊ ဇဍတၱာ-ညံ့ဖ်င္းခဲ့သည္၏အျဖစ္ေၾကာင့္၊ဉာဏပါကာ-ဉာဏသမၸယုတ္ မဟာဝိပါက္စိတ္တို႔သည္၊န ဝတၱနၱိ-မျဖစ္ကုန္။ [မူလပဋိသေနၶ၏ညံ့ဖ်င္းပံု ကို ဝိပါကနၱရာယ္အတိုင္းသိပါ။ ] ဉာဏသမၸယုတၱဝိပါကာနိ စ၌ စသဒၵါသည္ေ႐ွ႕ဝါက်၌ျပအပ္ၿပီးေသာ ႀကိယာေဇာ အပၸနာေဇာမ်ားကိုျပန္၍ေပါင္းေသာ သမၸိ႑န,တစ္နည္း-ဝုတၱသမုစၥည္းတည္း၊အခ်ိဳ႕ကား-"သုဂတိအဟိတ္ပုဂၢိဳလ္၌ပဋိသေနၶစိတ္ထက္သာလြန္ေသာဉာဏဝိပၸယုတ္ မဟာဝိပါက္စိတ္မ်ားျဖစ္သလို ဒြိဟိတ္ပုဂၢိဳလ္၌လည္း ပဋိသေနၶစိတ္ထက္သာလြန္ေသာ မဟာဝိပါက္ ဉာဏသမၸယုတ္စိတ္မ်ားျဖစ္ႏိုင္၏"ဟုဆိုလိုၾကေသး၏။ ဒုဂၢတိယံ ပန ဉာဏဝိပၸယုတၱာနိ စ မဟာဝိပါကာနိ။ ။ဒုဂၢတိဘံု၌ျဖစ္ရ သူကား ဒုဂၢတိအဟိတ္ ပုဂၢိဳလ္တည္း၊ထုိပုဂၢိဳလ္သနၱာန္၌ဆိုအပ္ၿပီးေသာစိတ္မ်ားသာမက ဉာဏဝိပၸယုတ္မဟာဝိပါက္စိတ္မ်ားလည္းမရထိုက္၊ဘာ့ေၾကာင့္နည္း၊ မူလရင္း ပဋိသေနၶစိတ္ကအလြန္႔႔အလြန္ည့့ံဖ်င္းထိုင္းမႈိင္းေသာေၾကာင့့္တည္း၊ဤအရာဝယ္ ဒုဂၢတိအဟိတ္ သုဂတိအဟိတ္ ဒြိဟိတ္ပုဂၢဳိလ္မ်ား၌မရထိုက္ေသာစိတ္တို႔ကိုသိရၿပီးျဖစ္၍ ထိုစိတ္မ်ားကိုပယ္ႏုတ္လိုက္ကရသင့္ေသာစိတ္မ်ားကိုလည္းသိႏိုင္ၿပီ၊ထိုရထိုက္ေသာစိတ္မ်ားကိုအေျချပဳသျဂၤ ိဳဟ္၌ လကၤာေဆာင္ပုဒ္ႏွင့္တကြေရတြက္ျပထားၿပီ။ တိေဟတုေကသု စ ခီဏာသဝါနံ ကုသလာကုသလဇဝနာနိ န လဗၻနၱိ၊တ ထာ ေသကၡပုထုဇၨနာနံ ႀကိယဇဝနာနိ၊ ဒိ႒ိဂတသမၸယုတၱဝိစိကိစၦာဇနဝနာနိ စ ေသကၡာနံ၊ အနာဂါမိပုဂၢလာနံ ပန ပဋိဃဇဝနာနိ စ န လဗၻနၱိ၊ေလာကုတၱရ ဇဝနာနိ စ ယထာသကံ အရိယာနေမဝ သမုပၸဇၨနၱီတိ။ တိေဟတုေကသု စ။ ။တေယာ ေဟတူ ေယသံတိ တိေဟတုကာ၊ပဋိသေနၶတုန္းက အေလာဘ အေဒါသ အေမာဟ ဟူေသာယွဥ္ဖက္ဟိတ္သံုးပါး႐ွိေသာမဟာဝိပါက္ဉာဏသမၸယုတ္(၄),မဟဂၢဳတ္ဝိပါက္(၉)ပါးတို႔တြင္တစ္ပါးပါးျဖင့္ပဋိသေနၶေနေသာပုဂၢိဳလ္ကို"တိဟိတ္ပုဂၢိဳလ္"ဟု ေခၚ၏၊အရိယာပုဂၢိဳလ္မ်ားလည္းဆိုင္ရာဘံု၌ထိုဝိပါက္စိတ္မ်ားျဖင့္ ပဋိသေနၶ ေနၾကရကားတိဟိတ္ပုဂၢိဳလ္မ်ားပင္ျဖစ္၏၊ထို႔ေၾကာင့္ ပုထုဇဥ္တိဟိတ္(၁), အရိယာတိဟိတ္(၈),ေပါင္းတိဟိတ္ပုဂၢိဳလ္(၉)ေယာက္႐ွိသည္။ ခီဏာသဝါနံ ကုသလာကုသလဇဝနာနိ န လဗၻနၱိ။ ။ခီဏာ+အာသဝါ+ေယသံ တိ ခီဏာသဝါ၊ကိေလသာ အာသေဝါကုန္ခန္းၿပီးေသာရဟနၱာပုဂၢိဳလ္ကို"ခီဏာသဝပုဂၢိဳလ္"ဟုေခၚ၏၊ "အဝိဇၨာပစၥယာ သခၤါရာ"အရ အဝိဇၨာႏွင့္တဏွာႏုသယတို႔ေၾကာင့္ေလာကီကုသိုလ္ အကုသိုလ္ဟူေသာ သခၤါရတရားတို႔ျဖစ္ၾက၏၊ရဟနၱာပုဂၢိဳလ္မ်ား၌ထိုအရင္းခံအႏုသ ယကို အရဟတၱမဂ္ျဖင့္ပယ္အပ္ၿပီးျဖစ္ ေသာေၾကာင့္ အႏုသယႏွင့္ဆက္သြယ္ေလ့႐ွိေသာေလာကီကုသုိလ္ အကုသိုလ္ မ်ားျဖစ္ခြင့္မရေတာ့ေခ်၊ေလာကုတၱရာကုသိုလ္မ်ားကား အႏုသယကိုပယ္႐ွားေသာတရားေပတည္း၊ရဟနၱာျဖစ္ေသာအခါပယ္႐ွား ဖြယ္ အႏုသယမ႐ွိေတာ့ရကား ေလာကုတၱရာကုသိုလ္မ်ားလည္းျဖစ္ဖြယ္မလိုေတာ့၊ထို႔ေၾကာင့္ ရဟႏၱာမ်ား သနၱာန္၌ ကုသိုလ္ အကုသိုလ္ဟူသမ်ွ လံုးဝ မရထိုက္။